Als je partner onredelijk is…

Veel van mijn cliënten hebben met een onredelijke ex-partner te maken. Er worden allerlei onredelijke dingen geroepen naar je, de ex-partner zet de kinderen tegen je op, liegt bij de mediator of omgeving over jou of wil je ineens kaalplukken. Als je hiermee te maken hebt, dan maakt dit de scheiding extra gecompliceerd en beladen. Je hebt al stress van de scheiding en je krijgt deze stress erbij bovenop.

Vaak is deze partner al moeizaam tijdens de relatie geweest, maar was dit nog behapbaar voor je. Je had een weg gevonden ermee om te gaan. Je partner was niet altijd redelijk en ook niet altijd heel sociaal, maar ach, iedereen heeft weleens een slechte bui. Als ik dan bij mijn cliënten wat door ga vragen naar het gedrag van de ex-partner en probeer deze wat meer in kaart te brengen, blijkt dat het niet zomaar ging om een slechte bui. Er was sprake van een heel ongezond patroon. Er was altijd al sprake van een ongezonde communicatie. Je partner was altijd al snel geïrriteerd en gaf jou het gevoel het verkeerd te doen, was vaak boos en reageerde dit op jou af, jij moest je aanpassen aan zijn maatstaven en er kon maar weinig een compliment af.
Toch is het voor veel mensen lastig te accepteren dat ze in een hele ongezonde relatie zaten, ondanks dat bovenstaand gedrag echt niet ok is. Het is lastig onder ogen te zien dat de partner niet goed met je omging. Veel van mijn cliënten zijn een ster geworden in het goedpraten van dit gedrag, voor zichzelf, maar ook voor de buitenwereld. Als jezelf maar blijft geloven in dat het gedrag vanzelf over gaat, dan doet het gedrag minder pijn. Ditzelfde geldt voor het goedpraten naar de buitenwereld. Als het stugge en norse gedrag ineens oppopte, dan compenseren veel mensen dit met eigen gedrag. Ze gaan proberen het snel gezellig te doen laten lijken tussen hen en de partner, ze praten het gedrag goed vanuit een slachtofferrol die de partner is aangedaan.

Maar dan ga je uit elkaar. Ofwel omdat jij de relatie niet meer volhoudt ofwel omdat de ander ervoor kiest om te stoppen met de relatie. Mogelijk wordt je opzij geschoven voor een ander. Mogelijk voldoe je om andere redenen niet meer aan het wensenplaatje. Hoe lastig en eng je het ook vindt om in scheiding te zijn en hoe onredelijker je ex-partner misschien ook wordt, de scheiding is in dit geval een cadeautje! Want iemand die jou zo respectloos tijdens jullie relatie behandelt, verdient jouw liefde helemaal niet. Het is dus heel erg goed om van deze persoon los te komen.

Er is alleen wel een heel groot probleem. Tijdens de relatie had je al te dealen met zijn gedrag, dat heb je na de scheiding nog steeds. Waar het voor de scheiding al een hele uitdaging was met je partner om te gaan, is het na de scheiding een nog veel grotere uitdaging! Want nu jullie samen geen levenspartners meer zijn, lijkt het alsof je ex-partner in wording steeds onredelijker wordt. Aan het begin van de scheiding hoor ik standaard dat dit soort anti-sociale partners (zo noem ik ze maar even) roepen dat ze hun ex wel even uit het huis gooien. Of dat zij wel voor de kinderen kunnen zorgen en de ander niet (vaak doelen ze hier vooral op financieel niveau, niet zozeer op sociaal/emotioneel niveau).

Je wordt er erg verdrietig en onzeker van. Het maakt je steeds kleiner. Want doordat jij je kleiner voelt en jij je waarschijnlijk ook onzeker gaat gedragen, pakt je ex-partner dan gelijk ruimte en maakt zichzelf groter. Dit deed hij/ zij al tijdens je relatie, maar nu pakt hij wel heel snel heel veel ruimte. Hij lijkt steeds minder moeite te doen rekening met je te houden.
Wat ik vaak zie is dat er vlak na een scheiding woorden worden uitgesproken als ‘ik zal goed voor je zorgen na de scheiding’, ‘ik laat je goed achter’ of is er intens verdriet om de relatie die over is, maar dat enige dagen later de mood van iemand 180 graden draait en er heftige dingen worden uitgesproken als ‘ik laat niks van je over, ik maak je kapot of ik zet je het huis uit’.
Het kan natuurlijk zo zijn, dat iemand door het heftige verdriet van de scheiding, emoties niet onder controle heeft. Dit is iets dat bij een scheiding hoort en heel normaal is. Bij de meest sociale mensen vliegen er dan weleens woorden uit die niet handig zijn. Emoties overheersen nu eenmaal weleens. Deze mensen gaan er wel uitkomen en zullen uiteindelijk in harmonie kunnen scheiden zonder hulp. Er is echter een verschil met de mensen die zich tijdens de relatie al niet sympathiek en liefdevol opstelden. Thuis ging dat masker al eens af; dat masker gaat nu helemaal af. Je zult verstelt staan van alles wat er naar je hoofd geslingerd wordt. Je partner kon negatief zijn, maar nu gooit hij/zij je het ravijn in. Zo voelt het tenminste. En zo voel jij je steeds kleiner en kleiner en kleiner.
Laat zich in het kleiner voelen nou net de oplossing zitten! Want doordat jij je zo klein voelt, ga je je ook onderdanig aan die ander gedragen. En geef je de ander een vrijbrief zo met je om te gaan. Vanaf nu behoort dit tot de verleden tijd! Want ook jij hebt wat in je mars. Je zult je rug breder moeten maken dan ie in werkelijkheid is. Niet door ook tegen de ander te gaan schreeuwen of heftige dingen te zeggen, maar door rustig en duidelijk te zeggen wat jij ervan vindt. Liefst met korte zinnen en zonder emotie. Ga goed rechtop staan en verlaag je stem iets. Adem desnoods diep in. Wanneer jij de brede rug moet laten zien, zie je er niet geraakt uit. Je komt juist zelfverzekerd over. Vervolgens verwoord je wat de consequenties van dit gedrag zijn zonder de ander aan te vallen. Dit doe je niet om de ander een steek in de rug te geven, maar om voor hem of haar te denken. Anti-sociaal gedrag is lastig te begrijpen, maar waar je vanuit moet gaan is dat veel ex-partners met anti-sociaal gedrag zelf niet weten hoe ze met verdriet en tegenslagen moeten omgaan en kramen er dan van alles uit! Jij moet ze daar dan maar beetje bij helpen. Als laatste geef je aan hoe jij het voor je ziet. Hier geef jij je wensen aan.
Voorbeeld: Hij dreigt jou het huis uit te zetten: Jij kunt vinden dat je mij op straat moet gooien, maar ik ga hier niet weg. Ik ben hard op zoek naar een huis voor mezelf. Zodra ik meer weet, zal ik het je gelijk laten weten, want ik snap dat het niet prettig is nu onder één dak te moeten wonen. Denk bij dit soort uitspraken even aan wat je zegt. Stel dat je dit gaat doen, hoe zal het dan met de kinderen gaan? Wat zullen zij hiervan vinden? Dan komt het straks nog tussen jou en de kinderen te staan.

Mogelijk helpt bovenstaande, mogelijk ook niet. Mogelijk kom je in gesprek met de ander, mogelijk lacht de andere jou alleen maar uit. Ook al doet bovenstaande helemaal niks, dan is dat helemaal niet erg. Je helpt namelijk vooral jezelf. Het lukt jou op te komen voor jezelf op een volwassen manier en hem te laten zien hoe het ook anders kan. Blijft de ander onredelijk, dan beëindig jij het gesprek. Je geeft duidelijk aan dat het gesprek voor jou ten einde is, gaat geen discussie aan en loopt weg van het gesprek. Je reageert nergens meer op, hij heeft zijn kans voor nu gehad. Je hebt aangegeven, hoe je het wilt, dat heeft ie kunnen horen. Daar dan ook bij blijven.
Een brede rug maken en laten zien wat je waard bent, vergt oefening. Het gaat je niet persé helpen uit het gevecht te blijven, maar wel jouw stem te laten horen. Want die stem moet gehoord worden. Wil de ander niet luisteren, dan luister jij maar even naar jezelf. Het helpt je om je wat zekerder te gaan voelen…